Ovaj metod, koji trenutno koristi samo nekoliko evropskih laboratorija, predstavlja inovaciju u borbi protiv sve raširenijih prevara na tržištu meda.

Naime, tržište meda preplavljeno je lažnim proizvodima, često razrijeđenim vodom ili jeftinim šećernim sirupima, što je protivno zakonodavstvu Evropske unije. Između 2021. i 2022. godine čak 46 posto meda testiranog pri ulasku u EU označeno je kao potencijalno falsifikovano, što je značajan porast u odnosu na 14 posto u periodu 2015–2017. Većina sumnjivih pošiljki, 74 posto, dolazila je iz Kine, navodi France 24.

Austrijska firma Sinsoma, osnovana 2018. godine, specijalizovala se za DNK testiranja meda i nudi ovu uslugu pčelarima po cijeni od 94 evra za osnovni test. DNK analiza omogućava otkrivanje biljaka koje su pčele posjećivale, jer med sadrži DNK tragove iz okruženja u kojem je proizveden. Ako uzorak sadrži DNK biljaka poput riže ili kukuruza, koje pčele ne posjećuju, to ukazuje na neprirodnu mješavinu i moguću prevaru. Uz to, pčelari dobijaju QR kod koji potrošačima omogućava uvid u biljne vrste prisutne u medu, čime se povećava transparentnost.

Jeftini lažni med uništava domaće pčelare

Lažni med ne samo da vara potrošače već i ozbiljno ugrožava egzistenciju domaćih pčelara, koji se teško mogu takmičiti s jeftinim uvoznim proizvodima, često mješavinama iz više zemalja.

“Nemamo nikakve šanse”, rekao je Matijas Kopetzki, vlasnik firme Wiener Bezirksimkerei, koja održava do 350 košnica u Beču.

Evropska unija, kao drugi najveći svjetski uvoznik meda, donijela je prošle godine direktivu prema kojoj će od sredine 2026. etikete na medu morati sadržavati tačnu zemlju porijekla, a ne samo oznaku “mješavina meda iz EU i izvan EU”. Pčelari poput Kopetzkog nadaju se da će novo pravilo podići svijest potrošača. Brisel je, inače, takođe uspostavio grupu stručnjaka s mandatom do 2028. godine, kako bi “uskladili metode za otkrivanje krivotvorenja meda i omogućili praćenje proizvoda do proizvođača ili uvoznika”.

Što se tiče DNK analize, ona može otkriti mnoge vrste prevara, no stručnjaci upozoravaju da nije savršena i da je potrebna rigorozna validacija i standardizacija metoda na nivou EU.

Korina Valinger iz Sinsome naglašava da se tehnologija mora stalno razvijati jer i krivotvoritelji neprestano usavršavaju svoje metode, prenosi Dnevno.hr.

“To je uvijek neka vrsta problema – i to važi i na nivou EU”, rekla je. “Ako uvijek čekate dok ne budete mogli koristiti standardizovan metod za otkrivanje lažnog meda, onda ćete stalno kaskati za falsifikatorima.”