Kako navodi arhitekta Dušan Korunoski iz Udruženja mineralnih vuna Srbije, trenutno su u Srbiji aktivna dva glavna programa subvencija - jedan namijenjen porodičnim kućama, a drugi stambenim zgradama koje su priključene na sistem daljinskog grijanja.

Podrška vlasnicima porodičnih kuća

Prvi program, poznat kao SURE projekat, sprovodi se uz podršku Svjetske banke i namijenjen je domaćinstvima u porodičnim kućama. Subvencije obuhvataju zamjenu prozora i vrata, izolaciju fasade, krovova i podova.

Građani se prijavljuju preko svojih lokalnih samouprava, pod uslovom da je opština dio projekta. Država pokriva 60 odsto troškova, dok ostatak plaćaju vlasnici kuća. Međutim, nisu sve opštine uključene, jer je potrebno da same sprovedu tendere i obezbijede potrebnu tehničku dokumentaciju.

Stambene zgrade priključene na toplane

Drugi program sprovodi Ministarstvo energetike uz podršku Evropske banke za obnovu i razvoj (EBRD). Odnosi se na višespratnice priključene na daljinsko grijanje.

U pilot fazu već je ušlo 600 zgrada širom Srbije, a prve sanacije planirane su za jesen 2025. godine. Stanari u ovom programu nemaju direktan trošak, investicija se otplaćuje kroz račune za grijanje tokom 7 do 10 godina, bez povećanja mjesečnih iznosa. Kada se ulaganje isplati, računi za grijanje trajnо će biti niži.

Značaj kvalitetne izolacije

Većina stambenih objekata u Srbiji izgrađena je između pedesetih i 1970-ih, kada energetska efikasnost nije bila prioritet. Zbog toga takvi objekti danas gube mnogo toplote kroz zidove i prozore, što znatno povećava troškove grijanja. Ugradnjom savremene mineralne vune, najčešće kamene, moguće je smanjiti gubitke toplote i do 50 odsto, uz istovremeno smanjenje emisije štetnih gasova.

Kako se prijaviti

Građani koji žele da iskoriste subvencije treba da prate konkurse svojih lokalnih samouprava ili da posjete sajt Ministarstva rudarstva i energetike.

Za EBRD program, prijave će se vršiti preko upravnika zgrada i toplana koje učestvuju u projektu, navodi "24Sedam"